Druk to jeden z najtrudniejszych etapów procesu wydawniczego, ponieważ wiąże się z szeregiem trudnych wyborów: drukarni, wielkości nakładu czy rodzaju papieru. Tę ostatnią kwestię omówimy dziś nieco szerzej, ponieważ to właśnie od rodzaju papieru zależy trwałość, czytelność oraz ogólna estetyka wydania.
W tym artykule przeczytasz o:
Na co zwrócić uwagę podczas wyboru papieru?
Oferty poszczególnych drukarni są dopasowywane do charakteru książki, oczekiwanego efektu oraz przede wszystkim budżetu wydawcy. Dokonując ostatecznego wyboru, trzeba zwrócić uwagę na kilka istotnych aspektów, czyli:
- gramaturę papieru – im wyższa gramatura, tym grubsze są kartki,
- wykończenie – np. warstwą dodatkowej mieszanki pigmentowej,
- rodzaj papieru – jego cechy charakterystyczne i dedykowane przeznaczenie,
- kolor i jego nieprzeźroczystość – określa, w jakim stopniu papier będzie przebijał treści wydrukowane na drugiej stronie. Jest to szczególnie istotne, gdy papier zadrukowany jest dwustronnie elementami o wysokim nasyceniu kolorem,
- format książki – to jedno z najważniejszych kryteriów doboru odpowiedniego rodzaju papieru.
Dobra i profesjonalna drukarnia posiada w swojej ofercie wiele wariantów do wyboru, a także potrafi doradzić najlepsze rozwiązanie z punktu widzenia charakteru książki. W końcu papier do wydruku małego przewodnika turystycznego powinien być zupełnie inny od tego, którego używa się do drukowania podręczników naukowych czy książek kucharskich.
Nie zawsze jednak treść jest głównym kryterium doboru rodzaju papieru. W wielu przypadkach kluczowym elementem są zdjęcia i grafiki, które występują w publikacji i muszą zostać wydrukowane w określonej jakości.
Rodzaje papieru do druku
Aby móc wybrać rodzaj papieru trzeba oczywiście wiedzieć, jakie opcje mamy do wyboru. Warto zatem poznać cechy charakterystyczne poszczególnych rodzajów papieru. Wyróżnić możemy następujące typy.
- Offset standard – uniwersalny rodzaj papieru przeznaczony do wydruku metodą offsetową. Dostępny jest w gramaturze od 80 do 150 g/m2. To najlepszy wybór do książek drukowanych w niskim nakładzie.
- Papier powlekany – nazywany również kredowym. Jest dodatkowo zabezpieczony warstwą mieszanki pigmentowe, dlatego idealnie nadaje się do drukowania publikacji reklamowych i katalogów. Dostępny w wersji matowej albo na błysk, w gramaturze od 90 do 170 g/m.
- Eco book – specjalny rodzaj papieru, który cechuje się dużą nieprzezroczystością. Dzięki temu może mieć niższą gramaturę niż w przypadku papieru offset standard. Dostępny w wersji białej lub kremowej, w gramaturze od 60 do 80 g/m2.
- Papier satynowy – zapewnia doskonałą jakość wydruku, w tym najlepsze nasycenie kolorów. Stosowany jest przede wszystkim do cyfrowego drukowania katalogów. Dostępny w gramaturze 120 i 160 g/m2.
- Munken Print – wysokiej jakości papier, który świetnie sprawdza się do druku książek – zarówno okładek, jak i pojedynczych stron. Dostępny w wersji białej lub kremowej, w gramaturze od 70 do 150 g/m2.
- Alto – ekologiczny papier produkowany metodą bezdrzewną, bezkwasową i bezchlorową. Idealnie nadaje się do druku offsetowego, publikacji wielokolorowych oraz tych przeznaczonych do archiwum. Dostępny w gramaturze od 80 do 130 g/m2.
Jak ułatwić sobie wybór papieru?
Tak jak już wspomnieliśmy, profesjonalna drukarnia powinna pomóc ci w doborze najlepszego rozwiązania. Jeśli jednak decyzję chcesz podjąć w 100% samodzielnie, istnieje kilka sposobów, które ułatwią ci to zadanie.
Przede wszystkim poproś drukarnię o próbniki każdego z papierów, dzięki czemu będziesz w stanie fizycznie obejrzeć i porównać każdy z nich. Niektóre drukarnie oferują także tzw. sample books, czyli przykładowe wydania książek, które wewnątrz zawierają ten sam rozdział, ale wydrukowany na różnych rodzajach papieru. Możesz wówczas realnie ocenić efekt, który uzyskasz wybierając dane rozwiązanie.
Kolejnym sposobem jest wycieczka do księgarni i przejrzenie innych publikacji. Sprawdź, która z nich najbardziej odpowiada twoim oczekiwaniom i zanieś ją do drukarni jako wzór. Doświadczony pracownik drukarni już na pierwszy rzut oka oceni, jaki papier został wykorzystany w publikacji, na której chcesz się wzorować.
Pamiętaj również, że każda drukarnia może wykonać tzw. wydruk próbny, czyli proof. To doskonałe rozwiązanie, ponieważ dostaniesz do ręki wydrukowane dzieło, które albo trafi do sprzedaży, albo nie. Jeśli na tym etapie okaże się, że wybrany papier nie spełnia twoich oczekiwań, możesz go zmienić i w porozumieniu z drukarnią wybrać inny rodzaj.
Podsumowanie – wybór papieru do książki
Pamiętaj, aby nie bagatelizować kwestii wyboru odpowiedniego papieru. Jest to szczególnie ważne, jeśli masz dość mocno ograniczony budżet, ponieważ typ papieru trzeba dostosować do twoich możliwości finansowych. Nie porywaj się na drukowanie na papierze satynowym, jeśli jesteś autorem powieści i planujesz wydać ją w nakładzie nie większym, niż 1000 egzemplarzy. W takim przypadku najlepszym wyborem będzie papier offset standard lub munken print, jak zresztą w większości przypadków.
