W naszym języku utarło się powiedzenie, aby nie oceniać książki po okładce. Dziś będziemy mówić nie tyle o samej okładce, a o całej oprawie. Zestawimy ze sobą dwa jej rodzaje: miękką oraz broszurową. Czym się różnią i którą wybrać przy wydawaniu własnego dzieła?
W tym artykule przeczytasz o:
Od czego zależy wybór oprawy książki?
Wybór oprawy własnej książki jest nieunikniony i dobrze dokonać go jeszcze przed oddaniem dzieła do składu. Zdarza się bowiem, że rodzaj oprawy wpływa bezpośrednio na projekt okładki czy układ poszczególnych stron.
Rodzajów oprawy jest tak naprawdę kilka, jednak najczęściej mamy do czynienia z dwoma: twardą oraz miękką. Pomiędzy nimi plasują się jeszcze inne rodzaje, które nie są jednak aż tak popularne.
Prawidłowy wybór oprawy książki zależy od kilku czynników, przede wszystkim od liczby stron oraz przeznaczenia publikacji. Niektóre książki potrzebują lekkiej i elastycznej oprawy, a inne twardej i ciężkiej, lecz jednocześnie bardzo wytrzymałej i odpornej na ząb czasu oraz działanie czynników zewnętrznych.
Wybierając oprawę autorskiego dzieła, warto uprzednio zadać sobie niezwykle ważne pytania: kto, gdzie i w jaki sposób będzie korzystał z naszej publikacji?
Oprawa miękka
Miękka oprawa jest zdecydowanie najczęściej wybierana przez autorów książek i ich wydawców. Charakteryzuje się przede wszystkim dużą funkcjonalnością, estetycznym wyglądem i dobrym stosunkiem ceny do jakości.
To tylko niektóre z zalet tego rodzaju oprawy – z technicznego punktu widzenia jest ona również wygodniejsza w druku i łatwiejsza w dystrybucji. Wyróżnić możemy następujące rodzaje oprawy miękkiej:
- klejona, gdzie grzbiet wydania tworzy płaszczyznę: wykonuje się je z niezwykłą starannością, co gwarantuje wysoką trwałość i szybkość w realizacji druku. Oprawa miękka klejona jest bardzo uniwersalna i sprawdzi się w przypadku większości publikacji.
- szyta nićmi, gdzie grzbiet książki tworzy krawędź: ten rodzaj oprawy najczęściej wykorzystywany jest w druku publikacji naukowych, katalogów ofertowych, podręczników czy przewodników. Wyróżnia się przede wszystkim wysoką odpornością na dużą eksploatację.
- Grzebietowa (nazywana również zbindowaną): margines publikacji zostaje w specjalny sposób perforowany, a przez powstałe otwory przeciągana jest plastikowa spirala. Ten rodzaj oprawy jest jednak bardzo rzadko wykorzystywany do druku książek. Dedykowany jest raczej dla różnego rodzaju materiałów naukowych.
- listwowa, gdzie luźne arkusze wkładu zostają ściśnięte listwą z plastiku.
Książki w miękkich oprawach bez dwóch zdań dominują na półkach w księgarniach, sklepach i bibliotekach. Wydawać by się mogło, że oprawa twarda jest przyjmowana przed odbiorców lepiej, głównie za sprawą wysokiej jakości i walorów estetycznych. To jednak miękkie oprawy są najczęściej wybierane, ponieważ nie ważą wiele, są elastyczne i poręczne.
Oprawa broszurowa
Aby dobrze wyjaśnić, czym jest oprawa broszurowa, trzeba zastanowić się najpierw, czym jest sama broszura. Jest to bowiem drobna, cienka książeczka, która najczęściej posiada papierową oprawę.
Broszura pełni rolę informacyjną, wobec tego musi być elastyczna, lekka i mobilna. Oprawa broszurowa wykorzystuje nieco ten zamysł. Poszczególne kartki są tutaj przyklejone bezpośrednio do oprawy i tworzą spójną całość. Ten fakt odróżnia je od oprawy miękkiej, gdzie kartki są ze sobą łączone osobno.
Warto dodać, że okładka oprawy broszurowej najczęściej wykonana jest z kartonu. Książka w broszurowej oprawie nie posiada materiału grzbietowego, a zatem jest bardziej podatna na zniszczenia i łamanie się grzbietu. Jest to jednak dużo tańsze rozwiązanie, niż druk w oprawie miękkiej np. klejonej lub szytej nićmi.
Którą oprawę wybrać?
Wybór oprawy własnej książki nie jest łatwym zadaniem. Tak jak już wspomnieliśmy, wszystko zależy od przeznaczenia i objętości publikacji. Jeśli twoje dzieło liczy więcej, niż 100 stron, nie warto decydować się na oprawę broszurową, ponieważ konstrukcja takiego wydania może zwyczajnie nie wytrzymać intensywnej eksploatacji.
Oprawa broszurowa dedykowana jest przede wszystkim cienkim przewodnikom i poradnikom, które nie ważą zbyt wiele. Oprawa miękka natomiast spokojnie wytrzyma ciężar nawet kilkuset stron, a efekt wizualny będzie dużo lepszy. Okładki tego typu wydań są grubsze, a przy tym bardziej estetyczne i mniej narażone na zagniecenia czy porwania.
Decyzja o wyborze rodzaju oprawy autorskiej książki warto skonsultować wcześniej ze specjalistami z drukarni. To na pewno jeden z elementów ścieżki tego jak wydać książkę. Pomogą oni dobrać rodzaj oprawy do twojego budżetu, a także zaprezentują ci tzw. sample, czyli przykłady książek oprawionych w jednej i drugiej formie. Dzięki temu będziesz w stanie realnie ocenić, która z opraw bardziej nadaje się w stosunku do twojego dzieła.
